8 tips opstellen liquiditeitsprognose

Cash is King! 

Met een goede liquiditeitsprognose (cashflowprognose) kan inzichtelijk worden gemaakt hoe een organisatie er nu en in de toekomst voor staat. Een betrouwbare liquiditeitsprognose - ofwel planning van ontvangsten en betalingen - is van groot belang om tijdige maatregelen te nemen als er liquiditeitskrapte dreigt te ontstaan. Begint men top down of bottom up? Hoe groot is de betrouwbaarheid van zo’n prognose eigenlijk? Hieronder acht tips die kunnen helpen bij het opstellen van een liquiditeitsprognose. 

1. Begin op tijd. Als leidraad kan worden aangehouden dat in oktober het eerste concept budget klaar moet zijn. Dan kan tegelijk de eerste concept liquiditeitsprognose gemaakt worden. Realiseer dat als uit de prognose blijkt, dat er extra krediet bij de bank nodig is, dat dit tegenwoordig lang kan duren.
   
2. De basis is een goed budget. Voorspellen doe je meestal op basis van oude gegevens en de bestaande budgetten. Als de gegevens waarmee de liquiditeitsprognose wordt gemaakt niet juist zijn, is de gehele prognose verkeerd. Een liquiditeitsprognose start altijd vanuit de jaarrekening; die dient dus te kloppen. 
   
3. Zorg voor aansluiting met de balans van het afgelopen boekjaar. Naadloze aansluiting met de (eind-)balans van het afgelopen boekjaar is voor de liquiditeitsprognose essentieel. Door met historie te werken worden er immers ook bepaalde seizoenspatronen meegenomen. 
   
4. Verhouding met gebudgetteerde balans. De liquiditeit moet aansluiten op de gebudgetteerde balans; de balans oud boekjaar en daarin verwerkt het V&W-budget. Met andere woorden: het beginsaldo bank is het eindsaldo bank aan het eind van het oude boekjaar, en het eindsaldo bank liquiditeitsprognose is het banksaldo geprognotiseerde balans. Dit moet aansluiten; anders is de liquiditeitsprognose onjuist. 
   
5. Hou het simpel. Een prognose blijft een prognose; daarom doe je er goed aan om niet volledig accuraat in de details te zijn en niet te veel aandacht te besteden aan relatief kleine verschillen. Houd de liquiditeitsprognose zo simpel mogelijk. Een kolom ‘realisatie’ naast de prognose kan helpen om te signaleren of het krediet de komende maanden voldoende is. Zo niet, dan kan er actie worden ondernomen richting de bank. De liquiditeitsprognose staat en valt met een betrouwbare verwachting van de omzet. Als die verwachting niet voldoende betrouwbaar is, is het maken van een uitgewerkte liquiditeitsprognose in feite zonde van de tijd.
   
6. Maak de prognose zelf. Een liquiditeitsprognose is zo sterk afhankelijk van onder andere de aard van de organisatie, de wijze van rapporteren en hoe men bepaalde cijfers interpreteert, dat een standaard prognose in feite niet bestaat. Daarom is het aan te bevelen het opstellen van zo’n prognose altijd in samenwerking te doen met de managers en/of controllers die verantwoordelijk zijn voor het primaire proces.  
   
7. Garbage in, garbage out. Het opstellen van een liquiditeitsprognose is een zeer intensief karwei waarbij regelmatig de grootboekrekeningen geraadpleegd dienen te worden. Dat leidt vaak tot nieuwe inzichten en correcties. De kwaliteit van de liquiditeitsprognose hangt volledig af van de kwaliteit van de maker. Aan de controllers is het vervolgens de taak om zowel begroting, realisatie als prognose goed te verwerken. Fouten zijn snel gemaakt en garbage in? Garbage out. 
   
8. Voorspellen kan top down en bottom up. Een liquiditeitsprognose kan top down vanuit de verlies- en winstprognose opgebouwd worden, met een verfijning door de balans fluctuaties mee te nemen. Bottom up is echter ook een optie. Let bij bottom up op specifieke kasstromen die net voorbij maand-einde gebeuren; die kunnen een afwijking genereren ten opzichte van de top down benadering. Een combinatie tussen top down en bottom up is ook mogelijk, door eerst de winst/verlies te berekenen en daarna de maand mutaties en eindstanden binnen de balans. Op die manier krijgt u een exact overzicht van de begrote liquiditeit, gedurende het jaar.